پدر کویر شناسی ایران با تاکید بر اینکه گندم بریان گرمترین نقطه زمین نیست و تبلیغات برای جذب گردشگر در این منطقه می تواند نتیجه سالها زحمات و تحقیقات را به باد دهد گفت: بارها حرفهایش در رسانه ها تحریف شده ولی برای جلوگیری از آبروریزی علمی از سالها فعالیت و تجربیاتم دفاع می کنم.
به گزارش خبرنگار مهر، دکتر پرویز کردوانی یکی از چهره های ماندگار علم و پژوهش در حوزه جغرافیا به خصوص بیابان و کویر در بخش اول گفتگو با مهر به اهمیت صحیح بودن اطلاعات و انتقادش از برخی رسانه ها و اشتباهات آنها اشاره کرد.
بخش دوم این گزارش با تاکید بر حساسیت کردوانی بر تلاش برای جلوگیری از آبروریزی علمی در ایران را بخوانید.
وی در این گفتگو با این توضیحات که از خبرگزاری مهر می خواهد همه جزئیات سخنانش را در گزارش بیاورد ادامه می دهد که “این ماجرا سه سال پیش با پرسش خبرنگاری از من وارد مرحله تازه ای شد، وی از من پرسید:” گندم بریان چگونه منطقه ای است؟” من در پاسخ گفتم گندم بریان یک توده آذرین آتش فشان در بیابان لوت است که اگر از شهداد ۸۰ کیلومتر جلوتر بروید به “رود شور” می رسید و از آنجا به “گدار باروت” بالا می روید و تپه ای آتش فشانی سیاه است که گندم بریان می گویند.”
کردوانی ادامه می دهد که “خبرنگار از من پرسید آنجا گرم است و من پاسخ دادم که ” بله در طول روز به خاطر سیاه بودن این تپه گرم می شود اما اینجا گرمترین نقطه نیست بلکه گرم ترین نقطه چاله ای است که ارتفاع آن ۵۶ متر است و ۶۰ تا ۶۵ درجه گرم می شود. روز بعد خبر منتشر شد ولی به نقل از من نوشته شده بود که گندم بریان گرمترین نقطه زمین است و دمای آن به ۶۷ درجه می رسد.”
این چهره ماندگار ایران اضافه می کند:” بعد از انتشار این خبر در یکی از روزنامه ها و انتقاد من از خبرنگاران و تذکرات لازم، جواد غفوریان رئیس انجمن کوهنوردی کرمان که بیابان لوت را مثل کف دستش می شناسد و با من هم کار کرده، تماس گرفت و گفت که فردی از تلویزیون (می خواهد اسمش را ننویسم)آمده و از من می خواهد او را به گندم بریان ببرم.”
کردوانی به نقل از غفوریان می گوید:” این گزارشگر تلویزیون در شهریور گندم بریان نتوانسته کتری آب را جوش بیاورد و از طریق دیگری غیر از گرمای طبیعی منطقه، کتری را جوش آورده و از آب جوش کتری تصویر گرفته و در تلویزیون نشان داده است. او همچنین در ظرفی آلومینیومی تخم مرغی را شکسته و نیمرو کرده و گفته ببینید در گرم ترین نقطه زمین آب جوش میاد و تخم مرغ هم می پزد.”
وی به نقل از جواد غفوریان اضافه می کند که “بعد از این گزارشهای تلویزیونی و تبلیغات بسیار، مدیرکل وقت سازمان گردشگری کرمان بر این اساس که آقایی (؟) طرحی چندین میلیاردی برای گردشگری در گندم بریان دارد قصد جاده سازی و دسترسی آسان به گندم بریان را دارند.”
وی تاکید کرد:” همان زمان تاکید کردم این کار را نکنید چرا که گندم بریان گرمترین نقطه زمین نیست و این کار می تواند نتیجه سالها زحمات و تحقیقات را به باد دهد. ولی در تلویزیون بارها این موضوع مطرح و تبلیغ شد.”
کردوانی به یک گفتگویی زنده در تلویزیون اشاره می کند و می گوید: ” روز جمعه ۲۲ آذر سال ۸۸ در تلویزیون بین المللی جام جم دو، دقیقا ۵۵ دقیقه در مورد کویر و بیابان و گرمترین نقطه آن صحبت کردم. به منزل که رسیدم، تهیه کننده برنامه زنگ زد و گفت آقای پروفسور چقدر مردم ما با دقت به موضوع برنامه نگاه می کنند، او توضیح داد که بعد از برنامه شما آقای “اینالو” برنامه ای داشت و در آن برنامه گفت بینندگان را به گرمترین نقطه زمین در گندم بریان می برد.”
وی اضافه کرد:” بعد از اینکه برنامه اینالو تمام شد از سراسر دنیا ایرانیان زنگ زدند که حالا دکتر کردوانی درست می گوید یا برنامه اینانلو و تهیه کننده برنامه از من خواست که توضیح بدهم و من هم گفتم که آنها اشتباه می کنند.”
پرویز کردوانی تاکید دارد که “بعد از این تبلیغات و برنامه های غلط تلویزیونی و رسانه ای تمامی مجلات گردشگری ایران برای جذب گردشگر می نویسند” گندم بریان گرمترین نقطه زمین” و همین موضوع باعث شد که گروهی به تازگی در گزارشی در روزنامه همشهری این موضوع را به چالش بکشند که در گندم بریان حیات وجود دارد در حالی که من سالهاست این موضوع را گوشزد می کنم.”
این استاد پیشین دانشگاه با انتقاد از انتشار اطلاعات غلط به نقل از او در سایتهای مرجع و حتی خبری و روزنامه های کشور تاکید دارد که این موضوع او را به شدت ناراحت کرده و فکر می کند این اشتباه را باید در جایی خاتمه داد و این گفتگو با خبرگزاری مهر تلاشی برای پایان دادن به این اشتباهات مکرر است.
کردوانی با احساسات ویژه ای از آبروریزی علمی برای ایران سخن می گوید و معتقد است:” حالا که همه جای دنیا تلاش دارند بهترین مکانهای کشور خود را نشان دهند و دنیا را برای جذب توریسم به کشور خود ببرند و اقتصاد خود را رونق دهند، این اطلاعات غلط می تواند مایه آبروریزی برای مملکت باشد و در دنیا ما را سرافکنده کند که گرمترین نقطه زمین در ایران نیست و آنها دروغ می گوید. در حالی که این افتخار و امتیاز ویژه ای برای کشور است.”
وی ادامه داد” من از روزنامه های پر تیراژ انتقاد می کنم که چرا اینقدر موضوعات را در سطوح پائین نگاه می کنید و با انتشار اطلاعات غلط تلاش دارید عمری فعالیت علمی و تخصصی کسی مثل کردوانی را زیر سوال ببرید؟ “
پدر کویرشناسی ایران با تکذیب ادعای مطرح شده از سوی وی مبنی بر اینکه کویر گندم بریان در بیایان لوت گرمترین نقطه دنیا، پست ترین منطقه ایران و فاقد حیات است گفت: پست ترین منطقه ایران و گرمترین نقطه زمین که فاقد حیات است چاله مرکزی لوت در ۷۵ کیلومتری شرق شهداد است.
پروفسور پرویز کردوانی با تاکید بر اینکه در طول دهها سال فعالیت شبانه روزی اش در حوزه کویر و بیابان چنین اظهار نظری نکرده می گوید: همان طور که دهها سال قبل ادعا کرده ام پست ترین نقطه در بیابان لوت چاله مرکزی لوت به ارتفاع ۵۶ متر از سطح دریا و در فاصله ۷۵ کیلومتری خط مستقیم هوایی از شهداد به سمت شرق است.
این استاد دانشگاه می گوید: گندم بریان در شمال شهداد و در ارتفاع بالای ۴۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد ولی یک گروه که برای گردشگری به گندم بریان رفته اند در گزارش سفر خود بی آنکه به اصل گفته های من مراجعه کرده باشند به نقل از من در روزنامه همشهری به اشتباه نوشته اند: ” اثبات شده که گندم بریان در بیابان لوت با دمایی بیش از ۶۷ درجه سانتیگراد در سایه، گرم ترین نقطه کره خاکی است.”
کردوانی تاکید دارد که چاله مرکزی لوت که در فاصله ۷۵ کیلومتری شرق شهداد واقع است، توسط محققان ناسا نیز به عنوان گرم ترین منطقه زمین و پست ترین نقطه بیابان لوت شناخته شده است و می گوید: “فاصله گندم بریان با پست ترین نقطه زمین بیش از ۱۰۰ کیلومتر مربع است.”
حاصل سالها زندگی در کویر و مطالعات میدانی و دانشگاهی دکتر کردوانی غیر از کشف و نامگذاری مناطق مختلف و بررسی ابعاد مختلف کویر و شور زارها و نمکدانهای کویری خاطرات ویژه و سخنان نغز و شکرریز اوست که از اطلاعات علمی و نمک بیابان پر است.
دانشمند پیر این سالها در سال ۴۷ و در حالی که از شدت گرسنگی نا نداشته حین انجام مطالعات میدانی در مرغاب کوه لوت آهویی را دیده که بعد از مدتی بی غذایی آرام می چریده است. به سمتش دویده و آهوی بیچاره از بس انسان ندیده بود نتوانسته حرکت کند و دکتر جوان سرش را برید! می گوید: “وقتی که می خواستم سرش را ببرم به چشمهای من خیره بود و من گریه کردم و تا همیشه یاد چشمهاییش با من است ولی چاره جز شکار آن آهوی زیبا نداشتیم!”
منبع: خبرگزاری مهر
ادمین بقادرطبیعت
عباس جندقی
اضافه کردن نظر